Balkenende

Oud-premier Jan Peter Balkenende (CDA) is benoemd tot minister van Staat. Dat is een eretitel die maar zelden gegeven wordt en op voordracht van het kabinet door de Koning wordt verleend.
Het is op de kop af dat Balkenende werd opgevolgd door huidig minister-president Mark Rutte. Wat nog meer een saillant detail is: het is vandaag 20 jaar geleden dat prins Claus werd bijgezet – de volgende ochtend viel Balkenende’s eerste kabinet.
Het Algemeen Dagblad heeft voor de krant van zaterdag een reconstructie gemaakt van de val van dat kabinet. Prins Claus was de echtgenoot van toenmalig koningin Beatrix. Hij overleed 6 oktober 2002 en werd negen dagen later bijgezet in de Grote Kerk in Delft.
Diezelfde avond kwam het kabinet van CDA-, VVD- en LPF-ministers bijeen voor een ministerraad. Formeel stond de uitbreiding van de Europese Unie op de agenda. Maar het werd een vergadering over de toekomst van dit kabinet, dat er nog niet eens drie maanden zat.
De LPF was de partij van de vermoorde flamboyante hoogleraar Pim Fortuyn. Die kwam met zijn eigen Lijst Pim Fortuyn, nadat hij door Leefbaar Nederland opzij werd gezet. De moord op Fortuyn zorgde dat de LPF met 26 leden de Tweede Kamer in kwam. Voor het nieuwe kabinet moest deze partij wel meedoen.
Maar de LPF was een jonge partij met onervaren en opportunistische mensen. Twee ministers konden elkaar niet uitstaan. Eduard Bomhoff, een oud-PvdA-lid en econoom, werd minister van Volksgezondheid en vice-premier. Herman Heinsbroek, die veel geld had verdiend als directeur van Arcade, beheerde de post van Economische Zaken.
De labiele LPF-fractie en twee openlijk ruziënde ministers bleek teveel voor Jan Peter Balkenende.
Het gebeurt vaak datg een oud-premier de ere-titel Minister van Staat krijgt. Balkenende kreeg deze titel niet, omdat hij met de vorstin gebrouilleerd was geraakt. Maar nu mag de voormalige regeringsleider de huidige monarch van advies voorzien.