Beekman bundelt columns

KOUDUM De columns van dominee Wim Beekman (64) uit Koudum zijn gebundeld in het boek Als het leven broos wordt. Het boek bestaat uit twee delen: de vastentijd en corona.
De rode draad voor de columns zijn de mensen om de dominee heen. Vooral de kleinkinderen zijn in coronatijd een inspiratiebron. Het eerste deel heeft dan ook Om corona, de woorden die kleindochter Fimke (9) gebruikte. “Ze moest voor Jantje Beton op pad, maar dat moest dit jaar anders ‘om corona’. Gewapend met een stapel papieren en een meetlint van 1,5 meter hebben we geoefend in de deuropening. Het viel mij op hoe makkelijk kinderen schakelen. Wij als volwassenen waren aan het zuchten en steunen om alle beperkingen. Zij zag het anders. Het moest ‘om corona’ even anders en dan kwam het wel weer goed. Daar kunnen wij nog een boel van leren.”

Kerken dicht
Wim Beekman duikelde vreemd de coronatijd in. Een journalist van het Friesch Dagblad belde de dominee voor een reactie na de eerste toespraak van minister-president Mark Rutte. “De regering heeft de hele samenleving zojuist op slot gezet. Wat gaan jullie met de kerken doen, vroeg hij mij. Binnen een uur hebben wij als provincaal kerkbestuur van de Protestantse kerk besloten dat het niet verantwoord is om met grote aantallen mensen in de kerk samen te komen. Dat betekende dat de kerkdeuren op slot gingen. Dat was heel heftig. Dat was nog nooit gebeurd. We moesten het hele kerkelijk leven omschakelen.”

Vragen
De pandemie maakte ook indruk op het persoonlijk leven van Wim Beekman. “We zaten vol vragen. Wat betekent het virus voor de mensen om ons heen? Zullen er veel mensen bij ons wegvallen? Wat gaat het betekenen voor familieleden en vrienden? We wisten niets. Tegelijkertijd viel de kerk weg, voor ons de bron van bemoediging en inspiratie.”

Tranen
Dat Wim Beekman een tijd zijn kleinkinderen ‘om corona’ niet kon zien, viel hem zwaar. “Ze kwamen zo nu en dan even zwaaien voor het raam. ‘Doei opa en oma!’ riepen ze en deden tekeningen door de brievenbus. Vervolgens gingen ze weer. Dan sprongen bij mij de tranen in de ogen. Ik miste die kinderen enorm. Ik heb het geprobeerd van mij af te schrijven.”

Herkenning
De ervaringen met corona kwamen met regelmaat in de columns terug. “Veel mensen herkenden zich in de woorden. Je gaat nadenken over wat het belangrijkste in je leven is. Alles van waarde is weerloos. Dat bracht iets op gang.” Uitgeverij Adveniat wilde de schrijfsels bundelen tot een boek. Het maken van een selectie bracht Beekman terug naar het begin van de pandemie. “Dat kwam wel even binnen. Er is zoveel gebeurd. We hebben met elkaar een heleboel ontwikkelingen meegemaakt. Het was een periode van zorg, angst, verwarring en vrees. We moesten om leren gaan met het slot dat overal op zat.”

Vaccin is zegen van boven
Op de meeste columns heeft de dominee uit Koudum positieve reacties gekregen. Alleen de column ’Het jaar van het vaccin’ viel niet bij iedereen in goede aarde. “Ik geloof zelf in de werking en dat de vaccins ons helpen om uit deze crisis te komen. Ik heb geschreven dat ik uitkeek naar de tijd dat we allemaal gevaccineerd zouden zijn. Ik noemde het een zegen van boven en dat viel verkeerd. Mensen waren verbijsterd dat ik de vaccins zo gemakkelijk aanprees. Dan blijkt toch dat een deel van de bevolking hier heel anders naar kijkt.”

Overleden zusje
De meest persoonlijke column in het boek gaat over zijn overleden zusje. “Zij is geboren en gestorven toen ik vier jaar oud was. Ik herinner mij dat nog maar een beetje. Mijn andere zus en ik mochten er niet met moeder over praten. Wij hebben het meisje ook nooit gezien.”
De baby is meteen na de geboorde weggehaald. Een graf was er niet. Alleen een naamloos paaltje met een nummer herinnerde aan het korte leven. “Mijn vader wilde er niet over praten, mijn moeder later wel. Later hebben wij samen het meisje herbegraven in een biezenmandje. Ze is bijgezet in het graf van vader voorzien van geboorte- en sterfdatum en de inscriptie ‘ons zusje’. Dat was heel bijzonder. Ik wilde hier graag een column over willen schrijven, maar ik wist nooit de juiste woorden te vinden. Pas toen ik jaren geleden met mensen sprak die hetzelfde mee hadden gemaakt, wist ik hoe ik dit op moest schrijven.”

Tien jaar
Het boek beslaat tien jaar van het leven van de classisdominee uit Koudum. “Als je de columns achter elkaar leest, leer je mij goed kennen. Toch gaat het niet over mij, maar over de mensen die ik ontmoet. Het lastige van een column is niet het schrijven, maar het vinden van een onderwerp. Ik kan alleen maar schrijven over dingen die mij raken.”

God, liefde en dood
De dominee schrijft de woorden op zijn zolderkamer. Zijn vrouw Melia Beekman is de eerste lezer. “Zij censureert mij best streng. Ik pruttel dan wat omdat ik het aan moet passen, maar ze heeft eigenlijk altijd gelijk. Ik wil ook niet iemand voor het hoofd stoten. De inhoud hoeft ook niet scherp te zijn.”

Nadenken
“Ik ben een keukentafelschrijver. Het is eventjes nadenken over het leven en de dingen die ertoe doe. Als ik Gerard Reve mag geloven zijn dat God, liefde of de dood. Alle andere dingen zijn daarvan afgeleid.”

Over Dominee Wim Beekman
Wim Beekman is op zijn 28e als dominee bij de Protestantse Gemeente in Koudum begonnen. Van 1985 tot 2000 was hij hier de vaste dominee. Daarna is hij 13 verbonden aan de gemeenten van Warns en Molkwerum geweest. Sinds 2,5 jaar is Wim Beekman een van de 11 classisdominees in Nederland. Hij vertegenwoordigt de 230 Protestantse gemeenten in Friesland. Wim Beekman is sinds november 2011 vaste zaterdagcolumnist in de Leeuwarder Courant.
Het boek Als het leven broos wordt kost € 14,95 en is bij boekhandel Muizelaar te bestellen en af te halen. Kijk voor meer informatie op www.uitgeverijadveniat.nl.

Tekst: Brenda van Olphen