Bijbelstudie Johannes 1

De proloog van het Johannes-evangelie is een veelzeggend en hoopvol begin. Johannes grijpt terug op een aantal herkenbare thema’s van het joodse geloof. Dat begint gelijk al aan het begin: ‘In het begin [in den beginne]’. Johannes laat dit zien: in Jezus spreekt God opnieuw Zijn scheppend Woord, dat er licht en leven moet zijn in de wereld. Rond licht en leven draaien ook de scheppingsdagen uit Genesis.
Gods Woord is de bron van leven. Jezus wordt door Johannes als de personificatie van dat scheppende Woord neergezet. Verderop in het evangelie toont Johannes aan dat Jezus inderdaad de bron van het leven is. Jezus zegt zeven keer ‘Ik ben…’, aangevuld met ‘het levende water’, ‘het brood des levens’, ‘de goede herder’, ‘De weg, de waarheid en het leven’, ‘de ware wijnstok’.
Dat thema ‘Ik ben’ is opnieuw een herkenbaar joods motief. Het slaat terug op de naam JHWH à zo heeft God zich bekend gemaakt aan Mozes bij de brandende braamstruik. JHWH: Ik Ben, Ik-Zal-Er-Zijn. Geruststellende woorden, een naam die zekerheid geeft. Ik ben er bij, Ik was, ben en zal zijn. Ik ben onveranderlijk, Ik blijf altijd dezelfde. Ongeacht wat er gebeurt.
Een ander thema uit de proloog is ‘onder ons gewoond’. Een verwijzing naar de tabernakel en de tempel, fysieke woonplekken van God. Door de aanwezigheid van de enige zoon van God, die zich als tempel manifesteerde, hebben gelovigen nu rechtstreeks toegang tot de grootheid van God.
Johannes gebruikt in zijn evangelie nog een ander thema: de liefde. Er is geen grotere liefde dan je leven te geven voor je vrienden, zei Jezus bij Zijn afscheidsrede bij het laatste avondmaal. Jezus is de bron van die liefde, evenals de bron van leven en van waarheid.
Veelzeggend is dan ook het verhoor van Pilatus, opgetekend door Johannes (zie: Johannes 18: 33 – 38).  Maar wat is waarheid, vraagt Pilatus aan Jezus. Maar de waarheid zelf zwijgt. Zijn verdediging is ten einde. Ten koste van de misdadige Barabbas wordt de rechtvaardige, in wie geen schuld werd gevonden, ter dood veroordeeld.
De zondaar leeft dankzij het bloed van Jezus. Ik ben niet gekomen om de wereld te veroordelen, maar om te redden. God heeft Zijn Zoon niet naar de wereld gestuurd om een oordeel over haar te vellen, maar om de wereld door Hem te redden (Joh. 3: 17).
Dat God te vertrouwen is, blijkt uiteraard ook na Jezus’ opstanding. In het gesprek met Petrus op het strand –na de wonderlijke visvangst- haalt Jezus het bekende beeld van de herder aan. De Schepper stelt de rots aan als schaapherder. De Weg laat zien hoe de herder tot zijn einde zal komen. maar Jezus laat dat niet zomaar gebeuren. Zijn laatste opdracht aan Petrus is: ‘Volg Mij’.
Want je kunt God vertrouwen op Zijn Woord. Volg Mij, vertrouw de Goede Herder.
Johannes besluit zijn evangelie met de melding dat dit getuigenis betrouwbaar is. En dat Jezus nog veel meer heeft gedaan dan is opgeschreven. De Eeuwige laat niet los wat Zijn hand ooit begon. De Schepper gaat door, het Woord gaat nooit verloren.
Johannes heeft een open einde: als al Jezus’ daden een voor een opgeschreven zouden worden, zou de wereld te klein zijn voor de boeken die dan geschreven moesten worden. Weer dat woord 😉
Maar laten wij ons niet weerhouden om in Beerze te blijven vertellen over de grote daden van God.