Dwarsverbanden: Marcus Aurelius

In het Nederlands Dagblad van vandaag, staat een interview met Mark Aurel Landler. Deze in Stuttgart geboren Amerikaan is Witte Huis-correspondent voor The New York Times. In het kader met persoonlijke informatie, vertelt Landler over zijn tweede voornaam: ‘Ik ben genoemd naar de Romeinse keizer Marcus Aurelius. Gelukkig was dat een relatief fatsoenlijke man.’
Toch even snel een blik werpen op Wikipedia over deze Marcus Aurelius. In het Latijn heet hij Marcus Aurelius Antoninus Augustus en hij regeerde van 161 tot 180 over het Romeinse rijk. Marcus Aurelius was de laatste van de “Vijf Goede Keizers”. De vijf goede keizers beslaan een periode van de zogenaamde Adoptie(f)keizers, waarin, bij gebrek aan eigen nakomelingen, vijf keizers achter elkaar een of twee zoons als opvolgers adopteerden. Het was een bloeiperiode, ook de Gouden Eeuw van Rome of gouden eeuw van de Antonijnen genoemd, waarin alle keizers het keizerrijk op bekwame wijze regeerden.
Deze Landler is niet de enige die naar de laatste ‘goede keizer’ is genoemd. In de Nederlandse literatuur-geschiedenis heb je nog zo’n “Aurel”: Marcus Aurelius Heeresma (1936 – 1991). Hij is een Nederlandse romanschrijver en dichter. En hij heeft twee schrijvende broers. De ene broer luistert naar de naam Faber (Johannes) Heeresma (1939-1969), de andere is (Simon) Heere Heeresma (1932-2011).
Deze Heere Heeresma schreef in 1962 het boekje Een Dagje Naar Het Strand, dat tweemaal werd verfilmd: in 1969 door Simon Hesera (scenario: Roman Polanski) en in 1984 door Theo van Gogh. In 1999 werd deze titel ‘geleend’ door Ernst Jansz, voor een gelijknamig lied op zijn debuut-album De Overkant. Jansz deed dat vaker, titels van boeken gebruiken voor eigen liedjes. Hij deed dat eerder met Nooit Meer Slapen van W.F. Hermans. Maar op De Overkant staat nog zo’n “leentitel”: Een Ogenblik In De Wind.
Dit is een boek van de Zuid-Afrikaanse schrijver André P. Brink; in het Afrikaans heet dit boek ’n Oomblik In Die Wind. Zoals Jansz op zijn eigen site ter verantwoording schrijft over dit lied: “’Een ogenblik in de wind’ is misschien wel het mooiste boek dat ik ooit heb gelezen. Ik heb mij geïdentificeerd met de hoofdpersoon en met zijn liefde voor de tengere blanke vrouw, waarin ik mijn liefde herkende voor de vrouw die later de moeder van mijn kinderen zou worden.”
Mooi.