Ida Gerhardt

Toen John te Loo in 1993 vertrok als burgemeester van Leeuwarden, kreeg hij als dank een poëzieroute door de stad aangeboden. Toen waren het tien stenen met een gedicht, tegenwoordig liggen ruim 45 gedichten op de grond. Eén van die gedichten is Onvervreembaar van Ida Gerhardt en ligt bij het Beursgebouw, waar nu de elfde faculteit van de RijksUniversiteit Groningen komt.
Ida Gerhardt heeft met haar levenspartner Maria van der Zeyde de psalmen vertaald, die vervolgens zijn getoonzet door benedictijner en cisterciënzer monniken. Ik leerde deze teksten kennen door mijn verblijf bij de monniken in Westmalle. Het Leeuwarder stadswandelingenboekje over de poëzieroute, verteld over Ida Gerhardt en het gedicht:
“Oud-burgemeester mr. John te Loo van Leeuwarden, de man die de eerste tien stenen van deze poëzieroute als afscheidscadeau kreeg, heeft nog Grieks van haar gehad, op het Kamper lyceum. Ida Gerhardt (Gorcum, 1905 – Zutphen, 1997) heeft op hem een onuitwisbare indruk achtergelaten. Op haar beurt onderging zij veel invloed van hààr leraar klassieke talen, de dichter J.H. Leopold. Ida Gerhardt koos na het gymnasium voor de studie oude talen en werkte als lerares. Zij maakte haar debuut als dichteres met de bundel Kosmos, één dag voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Vele bundels volgden die pas ruimte publieke belangstelling en waardering kregen vanaf de jaren zeventig, toen uitgever en classicus Johan Polak har werk ging (her)uitbrengen. Veel lof kreeg zij voor haar vertalingen van klassieke teksten en van de Psalmen, een onderneming die ze uitvoerde met haar levensgezellin, Marie van der Zeyde. Het werk van Ida Gerhardt is meermalen bekroond, onder meer met de P.C. Hooftprijs (1980).”

Het gedicht Onvervreembaar luidt als volgt:

Dit wordt ons niet ontnomen: lezen
en ademloos het blad omslaan,
ver van de dagelijksheid vandaan.
Die lezen mogen eenzaam wezen.

Zij waren het van kind af aan.

Hen wenkt een wereld waar de groten,
de tijdelozen, voortbestaan.
Tot wie wij kleinen mogen gaan;
de enigen die ons nooit verstoten.

Mooi om in mijn eigen stad ook deze bijzondere dichteres te ontmoeten. Westmalle en Leeuwarden zijn via deze weg met elkaar verbonden.

De tekst over Ida Gerhardt:
© Stichting Poëzietableaus Leeuwarden, Historisch Centrum Leeuwarden en VVV Leeuwarden