kabinet-Balkenende I

Het is vandaag precies twintig jaar geleden dat het kabinet-Balkenende I werd beëdigd. Het was een roerige tijd. In september 2011 werd in de Verenigde Staten een aanval gepleegd door moslimterroristen. In april was het tweede kabinet van Wim Kok gestruikeld over een rapport over Srebrenica. En begin mei schoot Volkert van der Graaf de policus Pim Fortuyn dood – die had in maart een monsterzege geboekt met ‘zijn’ Leefbaar Rotterdam, en leek dat kunstje te herhalen bij de Tweede Kamerverkiezingen van mei met zijn Lijst Pim Fortuyn.
De moord zorgde voor postume stemmers op Fortuyn. De LPF kwam met 26 zetels naar Den Haag, waardoor de partij wel moést meeregeren. Wat het dan ook deed, na zorgvuldig onderhandelen door de tweede man van de partij, Mat Herben.
De LPF was een jonge partij zonder leider. Dat werkte de partij tegen. Twee ministers hadden botsende karakters, de fractie was in een voortdurende ruzie. Dus kon regeringsleider Jan Peter Balkenende niets anders dan woensdag 16 oktober 2002 het ontslag aan te bieden van zijn kabinet. Na 87 dagen zat dit ‘experiment’ er op. En waren de botsende LPF-ministers Herman Heinsbroek en Eduard Bomhoff al de laan uit gestuurd.
Pijnlijk detail, de avond voordat het kabinet haar ontslag aanbod, werd al een extra ministerraad gehouden over de kwestie. Dat is niet niet het pijnlijke, wel dat eerder die dag prins Claus werd bijgezet in het familiegraf in Delft. Koningin Beatrix was nog volop in de rouw.