Kafka
Sinds zijn boek Het Proces, is de naam van schrijver Franz Kafka synoniem geworden voor een bizarre wereld. Zijn werk kenmerkt zich door een nachtmerrieachtige, onheilspellende sfeer waarin de bureaucratie en de onpersoonlijke maatschappij steeds meer greep krijgen op het individu. Dichter, vertaler en literair criticus Hendrik Marsman omschreef deze sfeer als een ‘uiterst geheimzinnige zakelijkheid’.
NOS-redacteur Ivo Landman publiceerde vandaag een artikel, over zo’n kafkaĆ«sk gebeuren in de zorg: twee jaar vechten voor pgb en huis. Een buitenproportionele nachtmerrie. Zelf ben ik met Het Proces in aanraking gekomen, door een eigen droom. Mijn broer attendeerde me op het boek van de Midden-Europese schrijver, die aanvankelijk een staatsburger was van Oostenrijk-Hongarije en na het uiteenvallen van de unie in 1918 van de Eerste Tsjecho-Slowaakse Republiek. Hij verbleef ook enige tijd in Berlijn, de hoofdstad van de Weimar-republiek.
Mijn droom was als volgt.
Ik word gearresteerd en meegenomen naar een concentratiekamp in een Duitse plaats. Hoe het concentratiekamp wordt genoemd of bij welke plaats het ligt, weet ik niet. De naam van de stad begint in ieder geval met een A. – en nee, het is niet Auschwitz. Waarom ik ben gearresteerd, weet ik ook niet.
De ontvangsbarak heeft wel wat van de middelbare school waar ik op heb gezeten, maar dan met veel meer hout en doffe lampen. Ik ben duidelijk niet de enige, want als ik naar het podium kijk waar de commandant ons welkom heet, zie ik een boel mensen voor me staan. Het is helemaal niet erg om hier te zijn, vind ik. Gezellig is het nou ook niet, maar ik had erger verwacht.
De commandant vertelt ons dat dit de ruimte is waar we de komende tijd zullen verblijven. Naast deze militair staat de acteur Stephen Fry, onder meer bekend van de film ‘The discovery of heaven’. Ik heb geen idee wat zijn functie is binnen het systeem. Hij lijkt podium-opvulling te zijn. Wel met een gestreept pak, zoals ik dat meer heb gezien bij concentratiekampen.
Omdat alle nieuwe gevangenen overrompeld zijn door de arrestatie, krijgen we het bericht dat we gelijk weer verlof krijgen. Over drie dagen, zaterdag, moeten we ons weer melden. Bij het uitgaan raak ik aan de praat met mijn oude leraar Economie, de oom van een vriend. Hij is er dus ook, samen met zijn zoon. Heb ik weer wat aanspraak hier.
Het volgende moment zit ik met mijn ouders in de auto. Ik vertel ze dat ze niet moeten schrikken, maar dat ik ben gearresteerd en over een paar dagen weer weg moet. Mijn ouders vragen zich af waarom ik gevangen ben. Ik weet het niet, antwoord ik nog maar eens. Mijn ouders nemen het voor kennisgeving aan. Straks maar de spullen pakken voor de ‘vakantie’.
Tags // Berlijn, Eerste Tsjecho-Slowaakse Republiek, Franz Kafka, Franz Kafka - Het Proces, Hendrik Marsman, Het Proces, Kafka, Midden-Europa, Oostenrijk-Hongarije, Stephen Fry, Tsjecho-Slowakije, Tsjechoslowakije, Weimar-republiek
Trackback from your site.