Soevereiniteit
Het is een jaartal dat niet te vieren valt, omdat het geen jubileum-aantal is. Geen lustrum of een metaal-kleur waarmee een periode wordt gevat. Maar gisteren was het 67 jaar geleden dat de soevereiniteit van Nederlands-Indië werd getekend. Dat gebeurde dinsdagochtend 27 december 1949 om 10:17 uur, toen koningin Juliana de akten voor de soevereiniteit-overdracht tekende en de onafhankelijkheid van Indonesië werd bevestigd. Sinds die datum is Nederlands-Indië overgegaan naar Republiek Indonesië.
Althans, volgens de Nederlandse geschiedenisboekjes. De Indonesische geschiedschrijvers (en ook de internationale chroniqueurs) houden een andere datum aan voor de onafhankelijkheid van onze voormalige kolonie: 17 augustus 1945. Deze datum heeft alles te maken met de Tweede Wereldoorlog, die ook in (Zuidoost-)Azië woedde. Moederland Nederland werd onder de voet gelopen door de Duitsers in 1940, twee jaar later deden de Japanners hetzelfde in de Oost.
De Indiërs ontdekten zodoende dat Nederland helemaal niet zo superieur was als dat ze deden voorkomen. Wisten ze dat dan nog niet, na de Franse overheersing in Europa? Hadden ze al niet iets geleerd van de Europese (krijgs)geschiedenis, waar de Indische bevolking les in kreeg? Vast wel, maar nu ondervonden ze zelf het aan den lijve. Het Indonesisch nationalisme werd door de bezetting maar ook door het Nederlandse onderwijs gevoed en ontwikkeld.
De Japanse overheersing eindigde 15 augustus 1945, na twee atoombommen op respectievelijk Hiroshima (6 augustus) en Nagasaki (9 augustus). De invloedrijke nationalistische leiders Soekarno en Mohammed Hatta verklaarden Nederlands-Indië onafhankelijk en Soekarno werd de eerste zelfbenoemde president van de Republiek Indonesië. Wat volgde waren jaren waarin het Europese moederland fel strijdde tegen de onafhankelijkheid van deze rijke kolonie: ‘Indië verloren, rampspoed geboren’. Nederland kon voor de wederopbouw goed de inkomsten uit Indië gebruiken
De ‘politionele acties’ werd deze onafhankelijkheidsoorlog genoemd. Maar onder grote druk van de Verenigde Staten (met hun Marshall-hulp) en de Verenigde Naties, zette Juliana in 1949 alsnog haar handtekening onder de onafhankelijksakten voor de grote kolonie. Waarmee het Koninkrijk der Nederlanden officieel 80 miljoen onderdanen verloor en ineens een islamitische bevolkingsmeerderheid verloor.
Dat was 67 jaar geleden. Een eind terug. Maar bij lange na nog niet vergeten uit het collectieve geheugen. Het kabinet heeft een onderzoek ingesteld naar wat er precies is gebeurd tijdens de tweede helft van de jaren veertig. Een onbelemmerde analyse naar die jaren. Dat lijkt me uitstekend. Om die jaren op goede en gefundeerde wijze af te sluiten.
Eindelijk.
Tags // atoombommen, bezetting, de oost, geschiedenis, Hatta, Hiroshima, Hiroshima (6 augustus 1945), Indië, Indonesië, Japan, Japanse bezetting, Juliana, koningin Juliana, krijgsgeschiedenis, Marshall-gelden, Marshall-hulp, minister-president Drees, Mohammed Hatta, Nagasaki, Nagasaki (9 augustus 1945), Nederlands-Indië, onafhankelijkheidsverklaring 17 augustus 1945, Oost-Indië, politionele acties, premier Drees, Republiek Indonesië, Soekarno, soevereiniteit, Tweede Wereldoorlog, Willem Drees
Trackback from your site.