Steenwijk (3)

In het onvolprezen Steenwijk was dit weekend Kopje Cultuur. Kopje Cultuur is een combinatie van Uitmarkt, Monumentendag en Straattheaterfestival. Uitgerekend dit weekend had ik uitgekozen om in de Overijsselse stad te zijn.
Cultuur is er zeker. Valt religie ook onder cultuur of een monument? Sommige kerkgebouwen wel. Als gebouw dan, want de kerk is soms ook een levendige gemeenschap. Of het zet je aan het denken met een tekst van Rikkert Zuiderveld.
P. Heering was in deze stad predikant tussen 1862 en 1868, waarna hij vertrok naar Nederlands-Indië. Meer predikanten zijn naar de oost vertrokken, soms als roeping, soms als vlucht van een Nederlandse kerkstrijd, soms een combinatie van die twee. Frits Slomp, predikant in Heemse, vluchtte naar Indië om zich niet in de Vrijmaking te hoeven mengen. Hij had als lokale verzetsheld Frits de Zwerver en Ouderling Van Zanten al een aardige naam opgebouwd.
De gereformeerde predikant Catrinus Mak, vader van schrijver Geert, werkte ook in de toenmalige kolonie. Catrinus en een katholieke pastoor werden krijgsgevangen gemaakt en mochten als geestelijken van de Jappen van het toneel verdwijnen. ‘We keken elkaar aan,’ schreef [ds. Mak] later, ‘borgen het briefje met voor ons onvertaalbare hiëroglyfen en stempels in onze jaszak en zeiden op hetzelfde moment: “Vertel de commandant dat we meegaan.’
Maar Heering ging dus ook, en al flink eerder dan Mak en Slomp. In zijn Overijsselsche Vertellingen (1883) doet Heering verslag als hervormd predikant in de kop van Overijssel. In Querido’s letterkundige reisgids van Nederland lees ik bij de lemma over Steenwijk het volgende:
“In de stad hield Albert Smit (1848-1935) zich bezig met het schrijven van humoristische stukken en verzen, Verzen en schetsen (1897), Schetsen in Stienwieker dialect (1913) en Humoristische verzen (1929). Smit was een geboren en getogen Steenwijker, die als volksdichter, zo is hij het best te kenschetsen, in zijn omgeving en daarbuiten naam maakte.”
Bedankt, Willem van Toorn.
Maar hiervan heb ik in Steenwijk anno 2018 niet gezien.