Vandaag is het 78 jaar geleden dat de familie Frank, de familie Van Pels en tandarts Pfeffer werden opgehaald uit ‘het achterhuis’. Ruim twee jaar verbleef de familie Frank aan de achterkant van Otto’s bedrijven Opekta en Pectacon.

Het Zwitserse Anne Frank Fonds is bijzonder kritisch over de conclusies van een internationaal onderzoeksteam dat de inval in het Achterhuis in 1944 heeft onderzocht. Dat een Joodse notaris als verrader wordt aangewezen, noemt voorzitter John. D. Goldsmith onzinnig.

Amsterdam, 4 augustus 1944 ’s ochtends. Het was warm en stil in de stad. In het voorhuis van het pand Prinsengracht 263 wierpen golfjes licht, gereflecteerd zonlicht uit de gracht, grillige patronen op het plafond. Het enig hoorbare geluid klonk gedempt: het vage gerommel van de kruidenmolens beneden in het magazijn. Het kantoorpersoneel was zoals elke dag aan het werk: de 23-jarige typiste Bep Voskuijl zat over het kasboek gebogen, terwijl Miep Gies (35) en Johannes Kleiman (47) evenzeer verdiept waren in hun werk. Geen van hen lette op het vage gegrom van een auto die buiten stopte. Elke dag parkeerden allerlei voertuigen aan de gracht. Daar was niets vreemds aan. Ditmaal stopte de auto pal voor het magazijn.

Hoe verliep het laatste levensjaar van Anne Frank en de andere onderduikers van het Achterhuis na hun arrestatie van 4 augustus 1944? Het boek Na het Achterhuis vertelt na een diepgravende reconstructie een ontluisterend verhaal.

Het verhaal van Anne Frank is vanaf maandag te zien in de vorm van een videodagboek op YouTube. In het videodagboek, dat vijftien afleveringen telt en in ruim zestig landen is te zien, speelt de 13-jarige Luna Cruz Perez de rol van het Joodse meisje Anne Frank. Zij legt haar leven, gedachten en gevoelens op camera vast in het Amsterdamse Achterhuis.

Komende zondag is het 75 jaar geleden dat de familie van Anne Frank is verraden. Niemand weet wie aan de Duitse bezetter heeft laten weten dat in het Achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam acht onderduikers zaten.

Vince Pankoke begint een cold case-onderzoek naar het verraad van Anne Frank. Vince Pankoke is een gepensioneerd FBI-agent. Hij wil door middel van ‘big data’ onderzoeken wie de familie Frank die 4e augustus 1944 verlinkte aan de Gestapo. Daarvoor legt Pankoke al het materiaal bij elkaar, dat in afzonderlijke onderzoeken en archieven is terug te vinden.

Anne Frank en haar familie zijn die beruchte 4 augustus 1944 niet verraden, maar zijn bij toeval ontdekt. De Sicherheitsdienst was namelijk niet op zoek naar ondergedoken Joden, maar de SD zocht naar handelaren in voedselbonnen en illegale arbeid. Dat is een nieuwe theorie die historicus Gertjan Broek dit weekend publiceerde op de website van de Anne Frank Stichting.

Het zou vandaag de 90e verjaardag zijn geweest van Margot Frank, ware het niet dat dit meisje op 19-jarige leeftijd om het leven kwam. Samen met haar drie jaar jongere zus Anne stierf zij in concentratiekamp Bergen-Belsen, nadat ze hier naar toe waren gestuurd vanuit vernietigingskamp Auschwitz. Een exacte sterfdatum weten we niet, we vermoeden dat de beide zusjes eind februari, begin maart 1945 door uitputting en ziekte om het leven zijn gekomen. Geen actieve moord door vergassing, wel door nalatigheid.