Een vrouwelijke collega op het werk, haar naam wordt door andere collegae afgekort tot “Sieg”. Dat doet mij dan gelijk weer denken aan het boek Siegfried van Harry Mulisch, “een zwarte idylle”. In dit boek beschrijft Mulisch Adolf Hitler als het absolute niets, in een poging hem begrijpelijk te maken.

Willem Frederik Hermans is één van De Grote Drie, de drie belangrijkste naoorlogse Nederlandse auteurs. Maar wat heb ik van hem? Wat ken ik van hem? Wat deel ik met hem? Natuurlijk, ik ken de titel De donkere kamer van Damokles, maar daar blijft het ook wel zo ongeveer bij. Moet ik tot mijn grote schaamte bekennen. Van zowel Mulisch als Reve had ik al wel iets gelezen, met Hermans moest ik nog kennis maken.

De hele week denk ik al aan Huub van der Lubbe. Een aantal zinnen uit liedjes van hem spelen door mijn hoofd. Het begon afgelopen maandag al bij een aflevering van De Wereld Draait Door. Aan tafel zat scenarist Gerard Soeteman, die op het Nederlands Film Festival een oeuvre Gouden Kalf krijgt. Tijdens dit gesprek werd een aantal filmpjes vertoond, waar Soeteman het scenario voor schreef.

Het gebeurt natuurlijk niet elk jaar, dat het weekend gelijk volgt op de Dodenherdenking en Bevrijdingsdag. Dit jaar is dat wel het geval, en dat levert een goede gelegenheid op om maar weer eens de kasten in te duiken. Om wat films te kijken en wat literatuur er op na te lezen. Want hoe gruwelijk de Tweede Wereldoorlog ook is geweest, het is tegelijk een bron voor kunstenaars.

Rappers zouden een grote woordenschat hebben dan schrijvers als Harry Mulisch en William Shakespeare. De onderzoekers Alex Reuneker (Universiteit Leiden), Vivien Waszink (Instituut voor de Nederlandse Taal) en Ton van der Wouden (Meertens Instituut) van Neerlandistiek, een online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek, vergeleken het werk van ruim 30 Nederlandstalige rappers en gebruikten als vergelijkingsmateriaal de klassieker De Ontdekking van de hemel van Harry Mulisch uit 1992 en het nieuwste werk van Ilja Leonard Pfeijffer, Peachez uit 2017. Ook werden Couperus’ Eline Vere uit 1899 en Multatuli’s Max Havelaar meegenomen in de Nederlandse analyse.

Een maand geleden overleed Pieter Steinz, journalist, literair criticus, schrijver van non-fictie en directeur van het Nederlands Letterenfonds. Een goede gelegenheid om zijn boek Lezen Met ALS te lezen, een boek met verzamelde columns die Steinz schreef voor nrc.next. In 52 columns bespreekt Steinz een boek uit de wereldliteratuur, dat hij koppelt aan de voortgang van zijn spierziekte. Op deze manier werd hij de chroniqueur van zijn eigen ziekte. En besprak hij en passant ook de mooiste boeken.

Dit kalenderjaar is uitgeroepen tot het Jaar van het Boek. Met een heuse stichting, met als voorzitter de directeur van Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB), Eppo van Nispen tot Sevenaer. In het kader van het Boekenjaar, is het CPNB is de verkiezing van het Belangrijkste Boek in het leven geroepen. Met een bijbehorende website.

Vorige week had ik het over het driemanschap, dat koning Willem I naar Nederland haalde. ‘De grote drie’ is een aanduiding voor een driemanschap dat belangrijk is voor een bepaalde sector. De grote drie van de Nederlandse cabaret: Toon Hermans, Wim Kan, Wim Sonneveld. De grote drie van de literatuur: Harry Mulisch, W.F. Hermans, Gerard Reve.

Afgelopen dinsdag schreef ik over Bookcrossing.com, het initiatief om een boek aan elkaar uit te lenen. Ik had na afloop van een informatiebijeenkomst over Kulturele Haadstêd, de avond ervoor, het boekje ‘Het theater, de brief en de waarheid’ van Harry Mulisch gevonden in de Harmonie (lange zin – te lang?).

Gisteren was ik voor een soort feestje in de Harmonie in Leeuwarden. Bij het verlaten van het theater, keek ik nog even in de banners met folders over nieuwe voorstellingen. Zo wordt onder meer reclame gemaakt voor Tim Knol (weer terug), Ilse DeLange, Who’s afraid of Virginia Woolf?, en William Shakespeare’s Julius Ceasar (Kunnen woorden doden?).