Tijdens de Nationale Auschwitz Herdenking hield premier Mark Rutte een historische rede. Nooit eerder bood een Nederlandse regeringsleider excuses aan voor het handelen van de Nederlandse overheid tijdens de Tweede Wereldoorlog. “Het ontroerde mij”, zegt Menno ten Brink, rabbijn van de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam, in een interview met NU.nl. “De woorden moeten nu in daden worden omgezet.”

De abt van een klooster maakte zich zorgen over de onvrede onder zijn monniken. De ijver verflauwde, zowel in het werk al in het bidden. Bovendien was de onderlinge liefde ver te zoeken. Ten einde raad ging de abt naar een joodse rabbi die beroemd was om zijn wijsheid.

Je moest je onderdompelen en je heel goed inzepen en afboenen met een krullerige bol die ‘luffa’ heette, en je nogmaals onderdompelen, en dan kwam oma, die je op je knieën in het badwater zette en je stevig bij de arm vastgreep en je eigenhandig helemaal begon af te schuren, van top tot teen en terug, met een soort paardenborstel met angstaanjagende haren, als de ijzeren kammen van het boosaardige Romeinse rijk, de ijzeren kammen die de huid van het vlees van rabbi Akiva en de andere Joodse martelaren hadden gescheurd,

We vallen midden in de roeping van Mozes bij de brandende braamstruik (Exodus 3: 13 – 16). Als Mozes, een Hebreeuwse pleegzoon van de dochter van de farao, zijn schapen hoedt bij de Horeb, wordt hij getrokken door een wonderlijk verschijnsel: een struik die wel in brand staat, maar niet verteerd. Die onverterende braamstruik blijkt inderdaad een lokkertje te zijn – Mozes wordt van achter zijn schaapskudde getrokken met zijn volk uit Egypte te leiden.

In een abdij die moeilijke tijden doormaakte, woonden nog slechts vijf monniken, allen boven de 70; de zaak stond op uitsterven. In zijn nood besloot de abt raad in te winnen van een naburige rabbi. Wellicht kon hij hem adviseren zodat de abdij gered kon worden. De rabbi verwelkomde de abt hartelijk, maar toen deze hem het doel van zijn bezoek had uitgelegd zei de hij: “Ik weet hoe dat is. De Geest is uit de mensen verdwenen. Hier in de stad is het hetzelfde liedje. Er komt haast geen mens meer naar de synagoge.”