mei
06
2022

Tijdmachine

Author // frits_tromp1
Posted in // Modern Times

Bij een verbouwing is zo’n tachtig jaar na de oorlog een Joods onderduikplek ontdekt. Met behulp van onderzoek in de archieven komt er een bijzonder verhaal naar boven.
“Het is een jongensboek,” zegt Ronald Wetting. “Je kunt het luik amper vinden,” zegt Wetting. Hij loopt de houten trap op, naar de zolder van een pand aan de Nieuwestad in Leeuwarden. Met een paar grote stappen loopt Wetting naar een stuk vloerbedekking dat tegen de muur aan ligt.
De kamer is verwaarloosd. Diverse balken houden het dak van het gebouw overeind. “Door een lekkage zagen we dat er een soort van luik in de vloer zat. We hebben het tapijt weggesneden om te zien wat het precies was.”

‘Je stapt in een tijdmachine’
Met wat gepiep en gekraak haalt Roland het luik weer omhoog en komt er een ruimte van een meter diep en twee meter breed tevoorschijn. Wetting: “Er liggen zelfs nog blikken soep uit de oorlog. De meeste blikken zijn ondertussen open geknapt omdat ze verouderd zijn, maar bij sommige kun je het etiket nog lezen. Je stapt echt in een tijdmachine.”
De plek werd gebruikt door Wolf Salomon. Hij was eigenaar van het pand en had er een winkel. In 1941 voerden de Duitsers een wet in dat Joden geen winkel mochten bezitten. De vrouw van Salomon was niet Joods en kon de winkel overnemen.
Na twee jaar wordt het voor Salomon te gevaarlijk om zich te laten zien in de stad. Hij duikt onder in zijn eigen huis. Zo’n twee jaar lang blijft hij uit het zicht van de Duitsers en zo overleeft hij de oorlog.

Otto Kuipers van Tresoar over de onderduikplek
“Dat moet natuurlijk grote gevolgen hebben gehad,” zegt Otto Kuipers van Tresoar. Ze doen veel onderzoek naar de Tweede Wereldoorlog. “Hij heeft waarschijnlijk op zolder gezeten. Als er dan gevaar dreigde, kon hij snel de onderduikplaats in.”
Salomon haalde het einde van de oorlog en in 1945 verhuisde hij naar Amsterdam. Renze Petersohn nam het meeste onderzoek naar Salomon op zich.
De slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog worden 4 mei herdacht. Een van de activiteiten is ‘Open Joodse Huizen en Verzetsstrijdershuizen’. Belangstellenden kunnen dan bij huizen langs waar onderduikers zaten.

Dubbele opvangplek
Het gebouw aan de Nieuwestad doet ook mee. “Want dit huis heeft een dubbele functie gehad,” zegt Kuipers. “In de laatste maanden van de oorlog hebben hier nog verzetsstrijders gezeten. Die waren waarschijnlijk in gevaar en hebben de laatste maanden hier doorgebracht. Aan het eind van de oorlog zijn de verzetsstrijders meteen vertrokken.”
De plek is na 4 mei niet meer te zien. Door een verbouwing wordt het verwijderd. “Maar we willen dit verhaal blijven vertellen,” zegt Wetting. “Want oorlog is van alle jaren en dat mogen we nooit vergeten. We moeten blij zijn met alle vrijheid die we hebben.”

Bron: Omrop Fryslân

Tags // , , , , , , , , , , , , , , ,

Trackback from your site.

Leave a comment

You must be logged in to post a comment.