Dieleman wil ook verlost worden

In de ND-bijlage Gulliver van afgelopen vrijdag, stond een paginagroot interview met Tonnie ‘Broeder’ Dieleman. Opgegroeid in de gereformeerd-vrijgemaakte kerk in Axel, Zeeuws-Vlaanderen. Zo’n tien jaar geleden onttrok hij zich aan de gemeente. Nu is hij 37 jaar, een decennium ouder dan ik, en heeft hij een plaat en een ep achter zijn naam staan.
Hoewel het alweer een decennium geleden is  dat Dieleman de kerk verliet, speelt het geloof nog steeds een grote rol in zijn leven, blijkens zijn debuut Alles Is IJdelheid – maar ook de ep Klein Zieltje, met onder meer een instrumentale versie van het gezang Dankt, Dankt Nu Allen God.
Het grote bezwaar om de kerk vaarwel te zeggen, was vanwege het gesloten systeem en het op zichzelf gericht zijn. De klassieke sociologie, aldus de Zeeuwse zanger. Een systeem. En hij was anders. In de jeugdsoos laat hij een nummer van Pigmeat horen, ‘We’re on our way to hell, but we are doing well.’ Tjah.
Een citaat:
‘Het lastige en paradoxale van christenen vind ik dat ze één waarheid aanhangen, en als je daar niet in gelooft, ga je naar de hel. Christenen pretenderen de liefde na te streven. Maar om in de hemel te komen, moet je wel iets doen, en zo niet, dan zul je eeuwig branden. Die twee dingen kan ik niet met elkaar rijmen. Ik denk dat niemand de waarheid in pacht heeft.’
Om vervolgens op te merken dat hij met deze opmerking heel wat brieven over zal krijgen. En Dieleman haast zich bijna te zeggen dat zijn ongeloof in God niet de hele waarheid is. ‘Hij luistert nog veel naar religieuze muziek. Weliswaar geen gangbare gospel, maar christelijke muziek met rafelranden. Van 16 Horsepower of Johnny Cash bijvoorbeeld.’
Amen, broeder Dieleman.
De liederen van de genoemde artiesten hoeven niet letterlijk genomen te worden, ze zijn een idioom, zijn hoopvol, overstijgen het dagelijks leven. ‘Ook ik wil ergens van verlost worden.’
Wat hij dan precies in die muziek ervaart aan religiositeit, kan ‘Diel’ niet goed verwoorden. ‘Maar maakt het uit wat ik precies geloof? (…) Ik wil me er niet op vastleggen, het is niet zo zwart-wit. Als God bestaat, dan kan Hij vast wel over het ongeloof van zo’n mensje heen stappen.’
Ik waardeer dit interview. Vanwege de openheid, de twijfels, maar ook de hang naar meer.
Misschien heeft Tonnie, als een van de weinigen, de Bijbel echt begrepen.