Bibliobesitas #3

In de avond en nacht van vrijdag 13 november 2015 pleegde terreurbeweging Islamitische Staat zes terreuraanslagen in en rond Parijs. Ik kon die nacht niet slapen. Niet zozeer vanwege deze acties, wel vanwege een vorm van slapeloosheid. Ik heb wel vaker last van insomnia, en het is ook niet de eerste keer dat deze ‘ziekte’ zich voordoet rondom een terroristische aanslag.
Een dag later had ik een bestuursvergadering van het evangelisatieproject, waar ik sinds jaar en dag betrokken bij ben. Vanwege het gebrek aan een auto, reis ik per trein als ik uitstedig ga. Die zaterdagochtend had ik wat tijd over, dus dook ik de Bruna in, die op het station Leeuwarden is gevestigd.
Het was weer een ‘uitverkoop’ bij deze boekhandel, wat inhield dat onverkochte boeken werden verkocht voor een haast onvoorstelbare prijs. De boeken kregen zo’n hoge korting, dat je bijna geld meekrijgt om deze exemplaren mee te nemen. Zo lag er bij deze uitverkoop een boekje in het schap van Pieter Steinz.
“Waanzin in de wereldliteratuur” had de sticker “75% korting” meegekregen. Van de oorspronkelijke prijs van €2,50 bleef dus weinig van over. Voor dit vriendenprijsje kon ik het Boekenweekessay van 2015 niet laten liggen. In dit boekwerkje geeft Steinz een rondleiding door het “dolhuis van de wereldliteratuur”. Aan de hand van onder meer de verhalen van Edgar Allan Poe, de toneelstukken van Shakespeare en de romans van Willem Frederik Hermans schrijft hij over gradaties van gekte, de grens tussen gek en normaal, en de aantrekkingskracht van psychiatrische gevallen voor fictieschrijvers.
Het essay bevat ook handige lijstjes met leestips bij onderwerpen als ‘Paranoia’, ‘Syndromen’, ‘Psychiatrische gevallen in de Nederlandse literatuur’, etc. Ze maken van dit essay een enthousiasmerende inleiding tot de waanzin in de wereldliteratuur.
Pieter Steinz, ik kende de man wel, maar had nooit iets van hem gelezen. Tot die zaterdag in november. Vorig jaar stierf de man, en zoals het vaker bij mij gaat, begon me na diens overlijden pas te interesseren in zijn werk. Zodoende las ik pas na zijn begrafenis “Lezen met ALS’, en kocht van mijn verjaardagsgeld onder meer de Gids Voor De Wereldliteratuur.
Deze drie boeken van Steinz vormen een mooie documentatie over literatuur. Daarover raak je immers nooit uitgesproken.
Maar nog even over de ‘Waanzin’. Een essay, dus je bent gauw uitgelezen. Tenminste, technisch gezien kun je het boekje in no-time doornemen. De omslagillustratie is het zelfportret ‘De Wanhopige’ (Le Désepéré) van Gustave Courbert. Waanzin, gekte en literatuur liggen vaak nauw in elkaars verlengde.