Max Blokzijl

Het was de eerste terdoodveroordeling na de oorlog: de in Leeuwarden geboren propagandist Max Blokzijl moest met zijn leven boeten voor zijn radiopraatjes.
“Het Hof heeft u ter dood veroordeeld,” zei de president van het bijzonder gerechtshof in Den Haag, afgelopen vrijdag 75 jaar geleden. Voor hem stond Max Blokzijl, die tijdens de bezetting zo’n achthonderd pro-Duitse radiopraatjes had gehouden. “De stem van de duivel, die het (Nederlandse volk) tot twijfel wilde brengen, was de stem van Max Blokzijl,” had de aanklager gezegd.
Een gratieverzoek aan koningin Wilhelmina, die hij in een radiocauserie “een oude dame die haar verstand verloren heeft” noemde, haalde niks uit. Hij werd 16 maart 1946 uit zijn Scheveningse cel gehaald en om vijf voor zeven op de Waalsdorper vlakte geëxecuteerd.
Blokzijl was de eerste die na de oorlog werd doodgeschoten, er zouden nog een kleine veertig doodvonnissen worden uitgevoerd. Daarna werden de straffen milder. Collaborateurs kregen levenslang, soms gratie. “Deze man verdiende straf, maar niet de doodstraf,” zou dominee Veldkamp zeggen, de pastoraal verzorger van de Scheveningse gevangenis. Mogelijk had Blokzijl gelijk, toen hij in zijn dagboek schreef: “Was ik in september 1946 aan bod gekomen in plaats van september 1945, dan zouden de dingen er wel anders hebben uitgezien.”

Lees verder in de Leeuwarder Courant.