Strafkampen Oeigoeren

Meer dan veertig landen hebben er bij China op aangedrongen om de VN-chef voor de mensenrechten onmiddellijk toe te laten in de regio Xinjiang. De landen willen de berichten onderzoeken die stellen dat de Oeigoerse minderheid dwangarbeid moet verrichten of onwettig wordt vastgehouden en gemarteld.
Natuurlijk is het goed als onafhankelijke en internationale instanties zulke onderzoeken doen. Maar onwillekeurig denk ik aan Theresienstadt.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd in deze Tjechische stad een concentratiekamp gehouden. Theresienstadt was vooral een doorgangskamp voor Joden die meestal spoedig naar de vernietigingskampen werden gestuurd.
Onder het kopje ‘Modelstad’, schrijft Wikipedia:
“In 1943 werden vijfhonderd Deense Joden naar Terezín gestuurd. De Deense regering stond er op dat het Rode Kruis toegang kreeg tot de gevangenen. Eind 1943 kreeg het Rode Kruis toestemming om in 1944 de stad te bezoeken. Daarop richtten de nazi’s nepcafés en winkels op in het kamp, om het geheel de aanblik te geven van een normale woonplaats. Om de overbevolking voor het Rode Kruis verborgen te houden werden vele Joden naar Auschwitz gestuurd. Daardoor zaten de overgebleven gevangenen met niet meer dan drie mensen op een kamer. Het Rode Kruis was ‘tevreden’ over de opvang van Joden en rapporteerde dienovereenkomstig; men had zich compleet laten bedotten.
De list was zó succesvol, dat er een propagandafilm over Theresienstadt werd gemaakt: Theresienstadt: Ein Dokumentarfilm aus dem jüdischen Siedlungsgebiet oftewel ‘Een documentaire uit het Joodse vestigingsgebied’. De film werd opgenomen gedurende tien dagen, draaibegin was 1 september 1944. In de film wordt gedaan alsof Hitler de Joden een mooie stad heeft geschonken. De film toont gevangen Joden die sport beoefenen of winkelen in het kamp. Na de opnamen werden zowel de acteurs als regisseur Kurt Gerron naar Auschwitz gestuurd en daar vergast. Met de film wilden de Duitsers de geruchten over concentratiekampen voor Joden de kop in drukken. Het was de bedoeling dat de film, via het Rode Kruis, de wereld rond zou gaan. Bij de bevrijding van Theresienstadt werd de film door de geallieerden gevonden. De film wordt vandaag de dag nog steeds vertoond in het museum op de plek van het kamp.
Toch bouwden de nazi’s nog in 1945 ook in Theresienstadt een gaskamer, in een gang van de vestingmuur bij de vroegere Litomerice Poort. Die gaskamer is nooit in gebruik genomen.
Theresienstadt was naast een modelstad ook een doorgangskamp, want 62,6% oftewel 88.196 Joden uit het getto werden naar een ander kamp gestuurd. Waarvan de helft naar Auschwitz, 8.000 naar Treblinka en verder nog naar Lublin, Izbica, Riga, Zamasc, Sobibór, Warschau en Minsk.”
Daar moet ik dus aan denken bij de controle van de Oeigoerse strafkampen.